“`html

ABD Federal Hükümetinin Kapanması ve Fed’in Faiz İndirimi Beklentileri

ABD’de federal hükümetin kapalı kalması, önümüzdeki hafta gerçekleştirilecek olan ABD Merkez Bankası (Fed) para politikası toplantısında bazı önemli ekonomik verilerin açıklanmasına engel olurken, Fed’in belirsizliklere rağmen 25 baz puanlık bir faiz indirimine gitmesi bekleniyor.

Kongre’deki bütçe anlaşmazlıkları sebebiyle 1 Ekim’de sona eren federal hükümetin kapanması, 25’inci gününe girdi ve bu durum, ülke genelindeki bazı temel ekonomik verilerin yayınlanmasını etkileyerek, ekonomik görünümü zayıflatıyor.

Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), haftalık işsizlik maaşı başvurularına dair istatistiklerin yanı sıra, 3 Ekim tarihinde yayımlanması planlanan tarım dışı istihdam raporunu da açıklayamıyor.

BLS, geçtiğimiz hafta için belirlenen Üretici Fiyat Endeksi verilerini de paylaşmazken, tüketici enflasyonu raporunu ise gecikmeli olarak kamuoyuna sundu.

Verilere göre, ABD’deki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Eylül ayında aylık bazda %0,3, yıllık bazda ise %3’lük artış gösterdi ki bu da beklentilerin altında kaldı. Enerji ve gıda fiyatlarından bağımsız olarak hesaplanan çekirdek enflasyon da aynı şekilde aylık %0,2, yıllık %3 artış kaydetti.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, bu veriler hakkında yaptığı açıklamada, enflasyon oranlarının ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi politikaları sayesinde piyasa beklentilerinin altında kaldığını belirtti. Leavitt, “Hükümetin kapalı kalmasını tercih eden Demokratlar, muhtemelen Ekim ayı enflasyon raporunun yayımlanmasını engelleyecek ve bu durum işletmeler, piyasalar, aileler ve Fed için belirsizlik yaratacak.” ifadelerini kullandı.

Alternatif Verilerin Sağladığı Görünüm

Resmi verilerin bulunmaması nedeniyle, ADP Araştırma Enstitüsü’nün özel sektör istihdam raporu ve Challenger, Gray & Christmas’ın işten çıkarmalar hakkında yayınladığı raporlar gibi alternatif kaynaklar üzerinden istihdam piyasasına dair bilgi arayışları sürüyor.

ADP’nin verilerine göre, ABD’deki özel sektör istihdamı, Eylül ayında beklenenin aksine 32 bin kişilik bir kayıp yaşadı. Ayrıca işverenler tarafından bildirilen işten çıkarmaların sayısı, 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 946 bin 426’ya ulaşarak son dört yılın en yüksek seviyesini gördü.

Fed’in kendi Bej Kitap raporları, son haftalarda tüketici harcamalarında hafif bir düşüş olduğunu gösteriyor.

BLS’nin en son yayımladığı verilere göre, ABD’de tarım dışı istihdam Ağustos ayında 22 bin kişi artış gösterdi ancak bu yine de beklentilerin altında gerçekleşti. İşsizlik oranı ise %4,2’den %4,3’e yükseldi.

Fed yetkililerinin perspektifi

Fed Başkanı Jerome Powell, bir etkinlikte yaptığı konuşmada, hükümet kapanması nedeniyle bazı verilerin açıklanmasının geciktiğini ancak eyalet bazında işsizlik başvuruları ve ADP gibi verilere yöneldiklerini belirtti.

Powell, istihdama yönelik aşağı yönlü risklerin belirginleştiğine dikkat çekerek, bunun risk dengesi değerlendirmesini etkilediğini vurguladı. İstihdam ve enflasyon hedefleri arasında bir denge sağlarken, politika oluşturmanın zorlukları olduğunu ifade etti.

Diğer Fed yetkilileri arasında, enflasyon seviyesinin hâlâ hedefin üzerinde olması ve iş gücü piyasasındaki zayıflık arasında nasıl bir denge kurulacağında farklı görüşler olduğu dikkat çekmektedir. Bazı yetkililer, enflasyonun yüksek olduğunu savunarak faiz indirimine karşı çıkmayı tercih ederken, diğerleri iş gücü piyasasındaki yavaşlama sebebiyle “temkinli faiz indirimi” istedi.

Trump tarafından Fed Yönetim Kurulu’na atanan Stephen Miran, faiz oranlarının fazla yüksek olduğunu belirterek daha hızlı faiz indirimlerine onay vermek gerektiğini ifade etti.

Fed’in Temkinli Yaklaşımını Sürdürmesi Bekleniyor

Analistler, önemli ekonomik göstergelerin açıklanmasındaki gecikmelerin, Fed’in mevcut ekonomik durumu değerlendirmesini ve politika yönünü belirlemesini zorlaştırdığını belirtiyor. Veri akışının sınırlı olması, Fed’in 28-29 Ekim tarihlerinde yapacağı toplantıda karar alma sürecinin belirsizlik içinde kalacağına işaret ediyor.

Analistler, piyasa faiz oranlarının 25 baz puan indirilerek %3,75-4,00 aralığına çekileceğini öngörüyor. Ayrıca, federal hükümetin kapanmasının uzaması halinde Aralık ayındaki toplantı öncesinde veri akışının daha kritik hale geleceği belirtiliyor.

Enflasyon Verileri ve Gelecek Faiz İndirimleri

Oxford Economics’ten ABD Başekonomist Yardımcısı Michael Pearce, Eylül ayındaki tüketici fiyatlarının beklenenden daha az artmasının, önümüzdeki hafta faiz indirimi için olumlu bir sinyal verdiğini ifade etti. Ancak Pearce, enflasyonun 2024’te büyük ölçüde %2 yerine %3 civarında seyretme olasılığının yüksek olduğunu belirtti ve bu nedenle piyasanın 2026 için tahmin edilen faiz indirimlerinin “çok agresif” olduğunu düşündüğünü ekledi.

Pearce, Fed’in gevşeme hızını yavaşlatmak amacıyla önümüzdeki yıl boyunca üç ayrı faiz indirimi yapabileceğini öngördüğünü belirtti. Ayrıca, tarife etkilerinin halen mal fiyatlarını yukarı çektiğini ve gümrük vergilerinin enflasyona 0,4 puanlık bir katkı sağladığını ifade etti.

Fed’in iş gücü piyasasına dair son veri bulmakta zorlanmasını dikkate alarak, önümüzdeki hafta faiz indiriminin kesin gibi göründüğünü vurgulayan Pearce, ekonomik risklerin azalmasının ardından enflasyon risklerinin ön plana çıkacağını belirtti.

İş Gücü Piyasasındaki Aşağı Yönlü Riskler

American Enterprise Institute (AEI) Kıdemli Uzmanı Steven Kamin de verilerin beklentilerin altında kalmasına rağmen yıllık %3 oranındaki enflasyonun hâlâ Fed’in %2 olan hedefinin üzerinde olduğuna dikkat çekti. Kamin, iş gücü talebinin zayıf olduğunu ve işsizlik oranının artmamasının sebeplerinden birinin iş gücü arzındaki benzer zayıflıklar olduğunu ifade etti.

Kamin, Fed’in önümüzdeki hafta yeni bir faiz indirimi yapmasını beklediğini belirtti ve bunun “zarar vermeme” yaklaşımıyla alacağı bir karar olacağını vurguladı. Kapanmanın sona ermesi ve verilerin tekrar yayımlanmaya başlaması durumunda, Fed’in Aralık ayında stratejisini yeniden değerlendirme şansı bulabileceği ekledi.

Fed’in Odağındaki Değişim

Fitch Ratings ABD Ekonomik Araştırmalar Başkanı Olu Sonola, son enflasyon verisinin Fed için bir rahatlama kaynağı sunduğunu ve muhtemelen önümüzdeki hafta bir faiz indirimine engel olmayacağını ifade etti. Sonola, “Garip görünse de Fed, önümüzdeki birkaç ay boyunca enflasyonun %3 civarında kalmasına memnuniyetle karşılayacak.” dedi.

Sonola, gümrük vergilerinin fiyatlara etkisinin genel olarak sınırlı kaldığını ve Fed’in odağının giderek zayıflayan iş gücü piyasasına kaydığını belirtti. Önümüzdeki hafta gerçekleşecek faiz indiriminin “sigorta” amaçlı olabileceğini ve Aralık ayına kadar hükümetin yeniden açılması ve Fed’in istihdam verileri hakkında daha net bir tabloya sahip olması gerektiğini vurguladı.

Son olarak, ADP’nin özel sektör istihdam verilerine ve eyalet bazındaki işsizlik maaşı başvurularına daha fazla önem verileceğini belirten Sonola, ADP verilerinin Eylül ayında iş kayıplarını gösterdiğini, eyalet bazındaki verilerin ise daha istikrarlı olduğunu ekledi.

“`