Estonya, Letonya ve Litvanya, uzun zamandır Rusya’nın olası saldırganlığından endişe duyduklarını dile getiriyor; Rusya’nın siber saldırılarını, dezenformasyon kampanyalarını ve son aylarda Rus savaş uçakları ve insansız hava araçları tarafından gerçekleştirilen saldırıları gerekçe gösteriyorlar.
II. Dünya Savaşı sırasında Moskova tarafından ilhak edilen bu üç ülke, Rusya’nın böyle bir planı defalarca reddetmesinin ardından Ukrayna’ya düzenlenen topyekün saldırıdan bu yana savunma harcamalarını iki katına çıkardı .
Üç ülkenin Mayıs ayında sivil koruma konusunda iş birliği yapma konusunda anlaşmaya varmasından bu yana artan acil durum planlamasında görev alan Litvanya itfaiye teşkilatının başkanı Renatas Pozela, “Tehditler değişebilir” diyor.
SENARYOLAR NELER?
Pozela, “Baltık sınırları boyunca güçlü bir ordu görmemiz mümkün. Bu ordunun hedefi, üç gün ile bir hafta arasında bir sürede üç ülkeyi de ele geçirmek.” diye belirtiyor.
İletişim veya ulaşım bağlantılarının sabote edilmesi, kitlesel göçmen akını, Rusça konuşan azınlıklar arasında toplumsal huzursuzluk veya sahte haberlerin kitlesel göçe yol açması da yerel ve daha geniş medyada tartışılan diğer senaryolar arasında yer alıyor.
Bu hafta Litvanya’da yapılan bir tatbikatta tahliye edilen bir kişiyi canlandıran gönüllü 31 yaşındaki Arminas Raudys, “Her ay, her hafta, işte, her yerde bunu konuşuyoruz” diyor.
Rol yapma oyunu başkent Vilnius’tan sadece yüz kişinin tahliyesini içeriyordu, ancak Reuters’a konuşan yetkililer, büyük ölçüde gizli olan acil durum planlamasının çok daha fazla sayıda kişi için yapıldığını söyledi.
Pozela, Rusya ve Belarus sınırına 40 kilometre (25 mil) mesafede yaşayanların yarısının, yani yaklaşık 400 bin kişinin bunların arasında olduğunu söylüyor.
Batıdaki Kaunas kentinde okullarda, üniversitelerde, Katolik kiliselerinde ve yakın zamanda Robbie Williams ile Roger Waters’ın sahne aldığı arenada 300.000 kişiye ev sahipliği yapılması planlanıyor.
DİĞER ŞEHİRLERDE DE BENZER ÇALIŞMALAR YAPILIYOR
İtfaiye yetkilisi, Vilnius da dahil olmak üzere toplama noktalarının seçildiğini, tren ve otobüslerin görevlendirildiğini ve tuvalet kağıdı ve tekerlekli yatak gibi malzemelerin depolarda stoklandığını söyledi.
Arabayla yola çıkanlar, “gelecek orduya” diğerlerinin bırakılması için tali yollara yönlendirilecek. Şu anda sığınabilecekleri kasabaları gösteren bir harita mevcut.
Litvanya Dışişleri Bakanı Kestutis Budrys, Reuters’a verdiği demeçte, “Hazır olduğumuz ve plan yaptığımız toplumumuz için çok güven verici bir mesaj,” dedi. “Görevimizi yaptık.”
İNSANLARIN BALTIK ÜLKESİNİN DIŞINA TAŞINMASI BEKLENİYOR MU?
Üç Baltık ülkesinin de sınırlarından kimseyi taşımaya yönelik detaylı planları yok.
İki asfalt yol ve birkaç orman yolu, onları Rusya ve Belarus arasında dar bir ormanlık alan olan Suwalki Geçidi üzerinden Polonya’ya bağlıyor ve gelen askeri araçlara, Polonya’ya kaçmaya çalışanlara göre öncelik tanınacak.
Estonya Kurtarma Kurulu’nda toplu tahliye danışmanı olan Ivar Mai, Rus güçlerinin Baltık ülkelerinin NATO üyesi bir ülkeyle olan tek sınırını “kesmeye” çalışabileceği ihtimaline atıfta bulunarak, “(Suwalki Geçidi’nin) riskini hesaba katmalıyız” dedi.
Mai, Estonya’nın 1,4 milyonluk nüfusunun onda birini geçici barınaklara yerleştirmek için planlar hazırladığını ve çok daha fazlasının akrabalarının yanına taşınmasının muhtemel olduğunu söyledi.
Nüfusu 50 bin olan Rusça konuşulan Narva kentinin üçte ikisinin yerinden edilmesi bekleniyor ve hükümet bunların en az yarısına yardım ediyor.
“Bu sadece gidecek başka yeri olmayanlar için” dedi.
Letonya Devlet İtfaiye ve Kurtarma Servisi Müdür Yardımcısı Ivars Nakurts, Letonya’nın 1,9 milyonluk nüfusunun üçte birinin evlerini terk etmek zorunda kalabileceğini tahmin ettiğini söyledi.
